Than cám là gì? Vai trò của than cám trong lò hơi công nghiệp

Than cám là một loại nhiên liệu phổ biến trong ngành công nghiệp, đặc biệt là trong các hệ thống lò hơi. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về loại than này cũng như vai trò quan trọng của nó trong quá trình vận hành lò hơi công nghiệp. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về than cám là gì và tại sao nó lại có vị trí quan trọng trong các hệ thống lò hơi.

Than cám la gì?

Than cám là một dạng nhiên liệu được khai thác từ quá trình chế biến than đá, với đặc trưng là kích thước hạt nhỏ và độ ẩm cao. Được tạo ra từ những mảnh vụn than có kích thước nhỏ hơn 6mm, than cám thường có mức nhiệt trị thấp hơn so với các loại than lớn. Tuy nhiên, nhờ giá thành rẻ và khả năng dễ dàng tìm kiếm, than cám vẫn là lựa chọn phổ biến cho nhiều ngành công nghiệp, đặc biệt là trong các lò hơi.

Than cám được chia thành nhiều loại dựa trên chất lượng và tỷ lệ các thành phần hóa học bên trong, chẳng hạn như độ ẩm, hàm lượng tro và lưu huỳnh. Mỗi loại than cám sẽ có hiệu suất cháy và mức độ gây ô nhiễm khác nhau. Trong công nghiệp, việc lựa chọn loại than cám phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả hoạt động của hệ thống lò hơi.

Tuy nhiên đối với nồi hơi, lò hơi ghi xích và lò hơi ghi tĩnh lại không sử dụng được loại than cám này. Vì kích thước quá nhỏ của than sẽ bị lọt qua mặt ghi xuống gầm làm thất thoát nhiên liệu trong quá trình cháy.

Than cám

Than cám có những loại nào?

Dựa vào kích cỡ, tính chất, có thể kể đến một số loại than cám phổ biến như:

Than cám 3a:

• Kích thước hạt từ 0 – 15 mm.
• Chất bốc khô Vk: Trung bình 6,5%.
• Lưu huỳnh chung khô Skch: Trung bình 0,6%, không to ra nhiều thêm: 0,8%.
• Độ tro khô Ak: Trung bình: 11,5% – Khung giới hạn Ak: 10,01 – 13,00%.
• Nhiệt độ toàn phần Wtp: Trung bình 8,0%, không to ra nhiều thêm 12,0%.
• Nhiệt lượng: 7350 cal/g.

Than cám 5a

• Cỡ hạt mm: 0 – 15.
• Chất bốc khô Vk: Trung bình 6,5%.
• Lưu huỳnh chung khô Skch: Trung bình: 0,6%, không to ra nhiều thêm 0,8%.
• Độ tro khô Ak: Trung bình: 30% – Khung giới hạn Ak: 26,01 – 33,00%.
• Nhiệt độ toàn phần Wtp: Trung bình 8,0%, không to ra nhiều thêm 12,0%.
• Nhiệt lượng: 5500 cal/g.

 Than cám 7A

• Cỡ hạt (mm): 0 – 20
• Chất bốc khô VK: Trung bình 6,5%
• Lưu huỳnh chung khô Skch: Trung bình: 0,6%, không to ra nhiều thêm 0,8%.
• Độ tro, Ak (%): Trung bình 47,5% – Khung giới hạn AK: 40,1 – 47,5
• Nhiệt độ toàn phần Wtp: Trung bình 8,0%, không to ra nhiều thêm 12,0%.
• Nhiệt lượng: 3900(cal/kg)

Một số loại than cám ít phổ biến hơn có thể kể đến là: Than cám loại 1, than cám loại 2, than cám loại 3b, than cám loại 4b, vv.

Than cám

Than cám có ưu điểm và nhược điểm gì?

Ưu điểm:

Ưu điểm nổi bật của than cám đó là khả năng cháy tốt, bắt lửa nhanh, cháy hiệu quả, khả năng cháy kiệt, cháy triệt để và tạo ra nhiệt độ cao, ít xảy ra quá nhiệt khi sử dụng.

Với đặc điểm cấu tạo đồng đều về kích thước, than cám có thể sử dụng một cách dễ dàng.

Kích thước than nhỏ cháy lâu hơn, tiết kiệm  thời gian công sức cho quá trình thay thế và cấp liệu.

Hiệu suất đạt khoảng hơn 90%.

Độ hao hụt nhiệt độ ra môi trường: thấp hơn so với các loại lò sấy khác.

Hiệu suất cao: vì than đá giá rẻ hơn do đó dẫn đến việc chi phí cho nguyên liệu đầu vào giảm xuống, giá thành một sản phẩm làm ra cũng hạ xuống tương ứng, giúp tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường.

 Nhược điểm:

Quá trình sản xuất than cám có thể làm mất một lượng nhất định khí methane và hỏa khí từ than, từ đó làm giảm giá trị nhiên liệu của nó.

Quá trính sản xuất than cám có thể tạo bụi mịn, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người.

Quá trình mài nát than đòi hỏi nhiều năng lượng và tạo ra nhiệt độ cao, tiêu tốn năng lượng và phát thải khí CO₂.

Than cám

Than cám được sử dụng ở đâu?

Than cám có nhiều ưu điểm mà các loại than khác không có, nên được sử dụng nhiều trong các ngành công nghiệp khác nhau. Dưới đây là một số công dụng chính của than cám:

Than cám được sử dụng làm năng lượng:

Than cám được sử dụng để làm năng lượng trong công nghiệp và phục vụ cuộc sống. Trước đây, than cám là năng lượng chính vận hành các đầu máy, đầu xe lửa. Sau đó, đây là nhiên liệu cho một số ngành công nghiệp nặng như nhiệt điện, luyện kim.

Sử dụng trong sản xuất điện năng: Trong lò hơi sản xuất hơi quá nhiệt. Than cám được dùng làm nhiên liệu đốt. Tạo ra hơi quá nhiệt, làm quay tua bin khí, tạo ra điện năng.

Sử dụng trong ngành hóa học:

Đó là than hoạt tính, có mặt trong các thiết bị máy lọc nước, mặt nạ phòng độc, làm trắng đường. Than cám có nhiệm vụ hấp thụ các chất độc, nhằm mục đích bảo vệ an toàn cho con người.

Than cám được sử dụng trong các quá trình sản xuất hóa chất như lò luyện gang, lò nung thủy tinh, và sản xuất khí mùi syngas để tạo ra các hợp chất hóa học.

Sử dụng trong công nghiệp chế biến và chế tạo:

Than cám được sử dụng làm nhiên liệu đốt trong ngành sản xuất gốm sứ, gang, thép và nhiều sản phẩm khác.

Sử dụng làm chất đốt, chủ yếu trong các lò hơi:

Các lò hơi được sử dụng phổ biến trong các ngành công nghiệp như sản xuất thực phẩm, dệt may và làm thức ăn cho gia súc. Các lò hơi này thường được sử dụng than cám làm chất đốt để đun sôi và chuyển hóa nước thành hơi nước.

Sử dụng trong công nghiệp thực phẩm:

Các lò sấy sử dụng than đá có thể vận hành trơn tru mà không cần sự điều khiển của con người cùng hiệu suất cao vượt trội so với nhiều lò sấy sử dụng các nguyên liệu đốt khác. Ngoài ra, than cám có thể được sử dụng trong công nghiệp thực phẩm để làm sạch dầu mỡ và tạp chất từ dầu ăn, trong quy trình làm sạch thực phẩm.

Sử dụng trong nghệ thuật:

Than cám không chỉ được ứng dụng trong các ngành công nghiệp nặng, nguyên liệu cho máy móc, chất đốt trong các nhà mày mà còn được ứng dụng rộng rãi trong một số ngành nghệ thuật như điêu khắc hay vẽ tranh mỹ thuật.

Sử dụng trong nông nghiệp:

Một số loại than cám có thể được sử dụng như phân bón hữu cơ hoặc phụ gia cho đất trồng để cải thiện cấu trúc đất và cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng.

Than cám

Than cám là nhiên liệu đốt mang lại hiệu quả cho lò hơi tầng sôi

Những lưu ý khi sử dụng than cám trong lò hơi tầng sôi

Lò hơi tầng sôi sử dụng than cám có kích thước đồng đều và độ lớn theo quy định nhằm đạt được điều kiện đốt cháy tối ưu: Với nhiên liệu than kích thước là 0-10mm.

Hệ thống cấp liệu được lắp thêm các thiết bị cảm biến đo khối lượng đảm bảo việc cấp than vào lò đúng liều lượng. Than cám được vận chuyển bằng băng tải, vít, gàu tải… cấp vào buồng đốt lò hơi.

Đặc trưng cấp liệu của lò hơi tầng sôi đó là nhiên liệu than được cấp từ bên dưới lớp sôi.

Khi đốt các than cám, người ta sử dụng thêm các hạt đá vôi có kích thước khoảng 0 - 6mm, để làm giảm phát thải khí SOx.

Công nghệ mới với buồng đốt tầng sôi

Để tạo thành lớp sôi các chuyên gia lò hơi đã sử dụng cát, xỉ hoặc đá dolomit, đá vôi để dùng làm vật liệu nền, kích thước phổ biến của hạt rắn từ 0.8-1.2mm và khối lượng riêng từ 1500 - 2400kg/m3. Khi sôi, chiều cao lớp vật liệu nền thường từ 120 - 400mm.

Khi lò hơi bắt đầu hoạt động, vật liệu nền gồm hỗn hợp các hạt rắn sẽ tạo thành tầng sôi trong không gian buồng đốt. Đó là nhờ có một lượng khí áp suất cao, tốc độ lớn được thổi lên từ mặt dưới của ghi lò. Làm cho các vật liệu nền sôi lên ở trạng thái lơ lững dưới tác dụng của lực đẩy Acsimet.

Tốc độ sôi của lớp vật liệu nền tăng chậm hơn so với tốc độ của dòng khí. Sự chênh lệch tốc độ này được gọi là vận tốc trượt. Vận tốc trượt càng lớn thì khả năng hòa trộn nhiên liệu càng tốt và hiệu quả cháy sẽ càng cao.

Cấu trúc buồng đốt lò tầng sôi phải có vật liệu gạch và bê tông chịu lửa, chịu nhiệt tốt bao quanh. Đối với biomass như trấu rời thì lớp bê tông cách nhiệt yêu cầu dày hơn để dễ kiểm soát nhiệt độ buồng đốt hơn.

Đối với than nhiệt lượng cao, phương pháp phổ biến để giữ nhiệt độ lớp nền trong khoảng yêu cầu là thêm chùm ống bức xạ ngâm trong lớp sôi. Chùm ống này có thể là ống sinh hơi hoặc ống quá nhiệt. Tuy nhiên vì tiếp xúc trực tiếp với các hạt rắn chuyển động nên tuổi thọ của các chùm ống này thường thấp và phải kiểm tra thay thế thường xuyên.

Loại buồng đốt được thiết kế để tăng chiều cao sôi của lớp nền, được gọi là buồng đốt sôi rối (tubulen). Buồng đốt được bao quanh bởi ống sinh hơi, tận dụng độ sôi cao để hấp thụ lượng nhiệt, từ đó kiểm soát được nhiệt độ buồng đốt. Làm cho tuổi thọ buồng đốt cao, dễ dàng vận hành và bảo trì. Tuy nhiên cần có hệ tuần hoàn tro khi yêu cầu hiệu suất cao.

Tỷ lệ chuẩn giữa nhiên liệu và vật liệu nền trong buồng đốt tầng sôi trong khoảng từ 1-5%. Tỷ lệ này làm cho khả năng giữ nhiệt của lò tầng sôi rất tốt. Đó là lý do làm cho lò tầng sôi có thể đốt được rất nhiều loại nhiên liệu khác nhau mà vẫn duy trì được hiệu suất tạo nhiệt ổn định.

Trong công nghệ lò hơi, nồi hơi, việc sử dụng nhiên liệu phù hợp sẽ đem lại hiệu quả cao và tiết kiệm. Ngoài nhiên liệu than cám, lò hơi tầng sôi còn đốt được các nhiên liệu sinh khối, biomass.

Trong các loại lò hơi công nghiệp đốt than cám hiện nay thì lò hơi tầng sôi là thiết bị đạt hiệu quả cao nhất.

Lò hơi đốt than cám

Công ty Cổ Phần Lò Hơi Bách Khoa là đơn vị chuyên thiết kế, chế tạo và lắp đặt trên toàn quốc. Bao gồm nồi hơi lò hơi công nghiệp tầng sôi, nồi hơi ghi tĩnh, lò hơi ghi xích, lò hơi đốt dầu, lò dầu tải nhiệt. Các hệ thống lò hơi của Bách Khoa có gì nổi bật hơn các đơn vị khác. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu.

• Thiết kế, chế tạo và lắp đặt lò hơi công nghiệp theo nhu cầu cụ thể của khách hàng về áp suất, công suất và loại nhiên liệu.
• Với tiêu chí: An toàn - Tiết kiệm năng lượng
• Lò hơi tầng sôi đốt biomass (sinh khối), bao gồm: vỏ băm, trấu, dăm gỗ, mùn cưa...

Thông tin liên hệ:

CÔNG TY CỔ PHẦN LÒ HƠI BÁCH KHOA

Địa chỉ: Số 15A/8 Đường Tam Bình, P. Hiệp Bình Chánh, Tp Thủ Đức, Tp Hồ Chí Minh

Hotline: 0917 754 059

Email: truongnv@hexboiler.com